Verslagen Radiocafé

 Verslag van een bijzondere decemberbijeenkomst met als gast Anneke

Ook dit keer een druk bezochte avond. Waarschijnlijk om in ieder geval deze wonderlijke demonstratie mee te maken. Middels een door Anneke meegebrachte module moet het mogelijk zijn om stereo te ontvangen op twee Luistervinken.

Eenvoudige toestellen welke na de bevrijding van Zuid Nederland te koop waren en met welke slechts de zender Herrijzend Nederland ontvangen kan worden. De wonderlijke module bestaande uit een bewikkelde ferrietstaaf van tien centimeter een differentiaal condensator, regelpotentiometer en een 3 Volts batterijtje gaf nu niet de indruk dat enig resultaat verwacht kon worden. De ferrietstaaf heeft aan elke uiteinde een wikkeling van 40 windingen. De buiteneinden gaan naar de antenne-ingangen van de Luistervinken. De andere uiteinden naar een differentiaalcondensator waarvan de variabele platen verbonden worden met de buitenantenne. Hiermee kan volgens de beschrijving de balans ingesteld worden.

In het midden van de ferrietstaaf een wat grotere wikkeling die in serie met een regelbare weerstand van 100 Ohm wordt aangesloten op twee in serie geschakelde penlight batterijtjes. De magnetische werking van de ferrietstaaf kan hiermede beïnvloed worden en wel zo dat de uiteinden zowel Noord en Zuidpool worden. Hiermee zou dan het stereosignaal gescheiden kunnen worden.

Begrijpelijk dat iedereen in volle verwachting en ongeloof benieuwd was naar het resultaat, alhoewel enig vertrouwen ver te zoeken was. Maar Anneke kennende wist men dat zij al eerder met dergelijke wonderlijke schakelingen menigeen verbaasd had doen staan. Het zou moeten werken door middel van gescheiden magnetische niveaus, het zogenoemd stapelen van energie. Ook wel het magnetisch verdringingseffect genoemd. Anneke maakte op het bord enige ingewikkelde berekeningen waaruit ze de amplitude-discretisatie vergeleek met de signaalkwantisering. Hieruit wist ze de zonder rekenmachine even vlotweg de resolutie te berekenen waaruit zou blijken dat het zou moeten werken. Begrijpelijk dat het voor vele toehoorders even te hoog gegrepen was.

Dus afwachten maar, wat de praktijk zou uitwijzen. Nadat de Luistervinken hun ECF1’s op temperatuur hadden gebracht werd na wat langdurig instellen het eerst nog mono doorkomende signaal langzaam hoorbaar als stereo. Eenmaal goed ingesteld, na een samenspel tussen de regelweerstand en differentiaalcondensator was een redelijk stereosignaal hoorbaar. Natuurlijk afhankelijk van het door het station uitgezonden signaal. Gelukkig dit keer een wat modern muziekprogramma met wat overdreven stereoklanken. Begrijpelijk dat er vragen en opmerkingen gesteld zouden worden. Volgens Co een eenvoudig aftreksel van een Japanse schakeling die in besturingstechnieken wordt gebruikt en nu handig door Anneke wordt gebruikt om een stereo-effect op te roepen. Ik moest toegeven dat de klankkleur transparantie mist en het stereosignaal niet over het gehele frequentiespectrum werkzaam.

Maarten was meer verwonderd over het feit dat ik twee Luistervinken had meegebracht terwijl ik veertien dagen terug er nog geen één bezat. Ik vertelde hem dat hij toch moest weten dat verzamelingen de stapelaars overleven en uiteenvallen om vervolgens in andere handen terecht te komen. Je moet er wel bijtijds bij zijn en je portemonnee open durven te trekken. Adrem antwoordde hij: "Om zeker weer met winst te verkopen!!"

Ik vervolgde met de woorden: "Ja, en een andere verzamelaar weer blij te maken die niet in staat is de hele verzameling in een keer te kopen of geen risico durft te lopen om met de voor hem oninteressante stukken te blijven zitten". De meesten knikten bevestigend en een enkeling liet weten dat zonder handelaren het wel erg moeilijk zou worden om aan mooi materiaal te komen. Maar de meeste aandacht trok toch de wonderlijke module die op een of andere ondoorgrondelijke wijze een ruimtelijk stereogeluid via de eenvoudige toestelletjes de ruimte deed vullen.

Dick kwam met de frisdranken binnen en enkelen liepen naar voren om de zaak wat beter te bekijken. Geert stootte Gyula aan en vroeg of dat het misschien iets is voor de Amstelveense zelfbouwcursus. Twee transistoren links en rechts en je hebt een stereo-ontvanger. Ik zag Gyula al wat op papier krabbelen, terwijl hij mompelde: "Met vier torren wordt het een dubbele reflex".

Ik haalde de batterij los en gelijk klonk het mono. Met een schakelaar zou je dus mono en stereo kunnen schakelen.

Toch moet er ergens een addertje onder het gras schuilen volgens een der aanwezigen, dit moet tovenarij zijn of vergevorderde goochelkunst om op de Middengolf in AM, muziek in stereo te kunnen beluisteren. Maar mocht dat zo zijn dan wordt het goed gebracht. Dat maakt de lezingen in het café ook zo bijzonder om mee te maken. Het werd nu druk bij de demonstratietafel, de meeste aandacht kregen toch de beide Luistervinken.

Zijn ze nu echt of zijn het replica's ? De vorige avond in Wormerveer werden er twee ontdekt die duidelijk nabouw waren , alhoewel zeer kundig gemaakt. Maar bij de vergevorderde verzamelaars vielen ze toch door de mand. Deze konden de keuring goed doorstaan, zouden ze te koop zijn vroeg men zich af. Schijnbaar niet want na afloop gingen ze weer voorzichtig ingerold in een handdoek in de bananendoos.

De feitelijk zo kenmerkende doos die laat zien dat men met een handelaar van doen heeft. Let maar eens op tijdens een van onze beurzen, je pikt ze er zo tussen uit. Het werd laat deze avond, tegen twaalven vertrokken de laatste gasten. Wij waren tevreden, toch weer een leuke leerzame lezing.

Piet van Schagen.

 

    

/nieuw van Google